اخلاق پژوهشی در سرفصل دروس گنجانده شود

به گزارش ایسنا، نژادابراهیمی در نخستین کنگرۀ ملی «پژوهش پاک» گفت: عدم آگاهی، پاشنۀ آشیل اخلاق پژوهش است؛ محقق در بسیاری از موضوعات به دلیل عدم دانش و آموزش کافی در حوزه های مختلف کارهایی را انجام می دهد که تبعات بین المللی پیدا می کند.

وی، بیان کرد: برگزاری جلسات کمیتۀ اخلاق پژوهش در وزارت علوم و با  حضور برخی معاونان پژوهشی دانشگاه های کشور، منجر به انتشار منشور اخلاق پژوهشی شد که در زمان خود کار بسیار مهم و باارزشی بود و اکنون نیز لازم است این منشور بازنشر شود.

مدیرکل دفتر سیاست گذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، تصریح کرد: باید به دنبال فرهنگ سازی پژوهش پاک در دانشگاه ها باشیم و به دانشجویان آموزش دهیم که به چه صورت تحقیق درست انجام دهند.

نژادابراهیمی، افزود: پایش تخلفات از اهمیت بسیاری برخوردار است و خوشبختانه در این حوزه دانشگاه ها فعال شده اند و پیگیری ها موجب شده کمتر شاهد اینگونه مسائل باشیم.

وی با بیان اینکه مسئولان دانشگاه ها به دنبال آموزش باشند، عنوان کرد: محققان تراز اول نیز به هردلیلی به صورت سهوی و ناآگاهانه مشکلاتی در حوزۀ پژوهش دارند و باید به دنبال مدارا و آموزش باشیم. در دانشگاه ها و مراکز پژوهشی، آیا از کسانی که واقعا اخلاق پژوهش را رعایت می کنند، تجلیل می شود و از آنان به عنوان الگو نام برده می شود؟

مدیرکل دفتر سیاست گذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، افزود: باید به دنبال اعتبار علمی کشورمان در مجامع بین المللی باشیم و با رعایت اخلاق پژوهشی به این مهم دست خواهیم یافت. در حال حاضر با هوش مصنوعی، الگوی مقالات استخراج می شود و دیگر کسی نمی تواند سرقت پژوهش داشته باشد.

نژادابراهیمی، ادامه داد: لازم است در سرفصل دروس، اخلاق پژوهش گنجانده شود؛ در حال حاضر این مسائل آموزش داده می شود اما کار بیشتری نیاز است. کارگروه وزارتی اخلاق پژوهش به ریاست وزیر علوم مسئولیت سیاست گذاری و تدوین دستورالعمل های این حوزه را برعهده دارد و برحسب نیاز دستورالعمل هایی را به دانشگاه ها ابلاغ می کند که معاونان پژوهشی باید این دستورالعمل ها را اطلاع رسانی کنند.

وی با اشاره به راه اندازی سامانۀ «آموزش و اخلاق پژوهش (آوا)» از سوی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)، خاطرنشان کرد: این سامانه در راستای قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیۀ آثار علمی، می کوشد گامی برای آموزش و ارزیابی اخلاق پژوهش در کشور بردارد. براین اساس، دانشجویان باید پیشنهاده و پژوهش مورد نظر خود را در این سامانه ثبت کنند.

نژادابراهیمی افزود: از سال 1396 تا 1402، یک هزار و 375 کارگاه در راستای افزایش آگاهی در زمینۀ اخلاق پژوهش برگزار و با افرادی که ضوابط اخلاقی پژوهش را رعایت نکرده بودند برخورد شد.

وی ادامه داد: تاکنون، 101 نشریۀ علمی نمایۀ بین المللی دریافت کردند. همچنین در سه سال گذشته، 83 نشریه دیگر اضافه شدند. هر نشریه که نمایۀ بین المللی دریافت می کند، نشریه علمی انگلیسی زبان، 300 میلیون تومان و فارسی زبان 500 میلیون تومان جایزه به عنوان تشویقی دریافت می کند.

نژادابراهیمی عنوان کرد: در حال حاضر، 900 نشریۀ علمی در حوزۀ علوم انسانی و اجتماعی وجود دارد که نسبت به مجلات علوم پایه و علوم مهندسی کم است.

انتهای پیام